czytaj.txt
dystrybucji PLaTeX.
Dokumentacja niniejsza omawia pokrótce tworzenie formatów dla programów
tex
i pdftex
(wersji TeX-a tworzącej od razu
pliki PDF) ze wsparciem dla jęz. polskiego i ich użycie
w środowisku opartym na web2c
(dystrybucje
TeX Live/teTeX/fpTeX) lub MiKTeX.
Poniżej (w tym pliku) pokazano prosty przykład tworzenia pliku z użyciem
pakietu platex. Ponadto w najnowszych dystrybucjach
dołączono przykładowy plik doc/latex/platex/tstlatex.tex
.
służący do przetestowania poprawnego
działania formatu LaTeX/PLaTeX. Początkującym użytkownikom zaleca się
zapoznanie z zawartością tego pliku.
Plik ten dostępny jest także na serwerze
GUST.
Techniczne szczegóły dotyczące użycia pakietu polski.sty
(główny element pakietu platex) dostępne są po dwukrotnym uruchomieniu:
platex polski.dtx
platex polski.dtx
i wyświetleniu wynikowego polski.dvi
.
.fmt
.
Tworzenie formatu to, w skrócie, uruchomienie programu tex
z opcją --ini
i wczytanie odpowiedniego pliku
inicjującego (dla LateX jest to plik latex.ltx
).
W LaTeX 2e zestaw reguł przenoszenia wyrazów jest zwyczajowo
deklarowany w pliku o nazwie language.dat
.
Plik ten znajduje się zwykle w podkatalogu
tex/generic/config/language.dat
lokalnej konfiguracji systemu
TeX bądź w głównym katalogu instalacji. Modyfikacja
language.dat
polega na usunięciu w tym pliku znaku
`%' przed plhyph.tex i ewentualnym zablokowaniu takim znakiem
niepożądanych deklaracji wzorców dzielenia wyrazów.
Przygotowanie formatu:
texconfig
,
uaktywnić reguły dzielenia wyrazów dla jęz. polskiego (menu
Hyphenation
uruchamia edycję pliku
language.dat
); wygenerowany zostanie format
latex.fmt
zawierający
wybrane wzorce dzielenia oraz mechanizm Babel przełączania języków;
texconfig
tworzy ponadto dowiązanie (lub program)
latex
.fmtutil --byfmt latex
tex --ini --progname=latex latex.ini
MiKTeX Options
, zaznaczyć w podmenu
Languages: polish
reguły przenoszenia wyrazów, po czym
w menu TeX Formats
wygenerować nowy format
latex.fmt
, zawierający polskie wzorce.
platex
(lub pdfplatex
dla pdfTeX). Formaty te korzystają z ,,prywatnej''
kopii pliku language.dat
z zadeklarowanymi od razu
polskimi i angloamerykanskimi wzorcami przenoszenia wyrazów.
Procedura opisana
w poprzednim punkcie pozwala na wygenerowanie takich formatu
za pomocą programu texconfig
: menu
Formats
uruchamia edycję pliku fmtutil.cnf
, należy tu
odblokować wiersz dotyczący formatu platex
lub
pdfplatex
(usunąć znak # przed deklaracją interesującego nas
formatu) i , po zapisaniu pliku, powrócić do menu nadrzędnego;
,,w tle'' zostanie wykonany program fmtutil
;
utworzone zostanie ponadto dowiązanie
platex
(pdfplatex
).texconfig
(fpTeX dla
Windows) procedura generowania formatu platex (lub pdfplatex) da się
przedstawić w kilku krokach:texmf/web2c/fmtutil.cnf
(edytujemy
kopię tego pliku
znajdującą sią w lokalnym drzewie katalogów TeX-owych użytkownika
lub w drzewie przeznaczonym na lokalne konfiguracje; położenie
właściwego pliku pokaże uruchomienie polecenia kpsewhich fmtutil.cnf
);
platex
lub pdfplatex
(usunąć znak #);
fmtutil --byfmt platex --dolinks
(lub
fmtutil --byfmt pdfplatex --dolinks
).
MiKTeX Options
, w podmenu
TeX Formats
zaznaczyć format
PLaTeX
(lub pdfPLaTeX
) i utworzyć
(przyciskiem Build
) potrzebne formaty.
W omawianych wyżej przypadkach tworzony jest plik formatu
platex.fmt
(lub pdplatex.fmt
), który jest kopiowany
do właściwego katalogu, zawierającego pliki
formatów oraz tworzone jest polecenie platex
lub
pdfplatex
(uruchamia on program tex
lub
pdftex
z odpowiednim formatem).
amiga-pl.tcx | AmigaPL do PL |
il2-pl.tcx | iso8859-2 (latin2) do PL |
cp1250-pl.tcx | Windows cp1250 do PL |
cp852-pl.tcx | IBM cp852 do PL |
maz-pl.tcx | Mazovia do PL |
A oto przykład pliku LaTeX-owego:
%& --translate-file=cp1250pl \documentclass[a4paper]{article} \usepackage{polski} \begin{document} Polskie literki piszemy w standardzie Windows cp1250: ..... \end{document}Jak widać, nasz plik ma krótką preambułę -- pakiet
polski
korzysta domyślnie z zainstalowanych fontów PL i układu OT4.
Jeśli korzystamy
z fontów EC nasza preambuła powinna zawierać dodatkowy wiersz:\usepackage[T1]{fontenc}
ftp://sunsite.icm.edu.pl/CTAN/fonts/psfonts/polish/plpsfont/
..pfb
znajdują się w podkatalogu
texmf/fonts/type1/public/pl/
naszej instalacji.
Sterownik dvips
(zamieniający wynik pracy TeX-a, plik DVI,
do formatu PostScript) wymaga aby deklaracje map fontowych
(dla fontów PL konkretnie zawartość texmf/dvips/pl/pl.map
)
były dołączone do pliku texmf/dvips/config/psfonts.map
.
Mapy fontowe można alternatywnie dołączyć w pliku
texmf/dvips/config/config.ps
(lub jego lokalnej kopii),
dopisując wiersz:
p +pl.map
po deklaracji głównej mapy fontowej: p psfonts.map
.
Aby fonty Type 1 były użyte przez program pdfTeX
,
należy sprawdzić jakie mapy fontowe są deklarowane w pliku
texmf/pdftex/config/psfonts.map
-- powinien on także
zawierać deklaracje map fontowych dla fontów PL.
W dystrybucji TeX Live wszystkie aktualnie dostępne polskie fonty
Type1 są gotowe do użycia zarówno przez program dvips
,
jak i pdftex
.
Bardziej szczegółowe omówienie instalacji fontów Type1 zawarte jest w artykule Instalowanie fontów Type1/True Type.